Το μετέωρο βήμα του Ελληνικού Τραπεζικού Συστήματος - Το Κούρεμα Καταθέσεων ως μέτρο για την αντιμετώπιση της κρίσης;

Οι κατηγορηματικές διαψεύσεις περί κουρέματος των καταθέσεων ή έκτακτου φόρου καταθέσεων δυστυχώς δεν εφησυχάζουν τη χώρα. Η κατάσταση των Δημόσιων Οικονομικών είναι τέτοια που μέσα σε ένα χρόνο κάτι που το ΔΝΤ θεωρούσε ότι είναι απίθανο να συμβεί (αναδιάρθρωση χρέους) ίσως να καταστεί αναγκαίο.

Αντιγράφοντας από την έκθεση για την Ελλάδα του IMF (βλέπε 1).

At the last review in May 2014, Greece’s public debt was assessed to be getting back on a path toward sustainability, though it remained highly vulnerable to shocks. By late summer 2014, with interest rates having declined further, it appeared that no further debt relief would have been needed under the November 2012 framework, if the program were to have been implemented as agreed.....

...However, VERY SIGNIFICANT CHANGES IN POLICIES AND IN THE OUTLOOK SINCE EARLY THIS YEAR have resulted in a substantial increase in financing needs....

προκύπτει ότι η Κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ με τις πολιτικές που έχει ακολουθήσει έχει επιδεινώσει ιδιαίτερα την οικονομική κατάσταση της χώρας. Τόσο ώστε σύμφωνα με την προκαταρκτική έκθεση για την βιωσιμότητα του χρέους της Ελλάδας όπως δημοσιεύεται στην Wall Street Journal (βλέπε 2)

This gross financing need metric points to no sustainability issues under the first two scenarios. The gross financing needs remain well below 15% threshold, a threshold mentioned in IMF guidance for this criterion. Under this scenario c), significant reprofiling of the stock of debt and concessional lending terms would improve sustainability. Reprofiling of payment flows does not imply nominal haircut or budgetary costs for creditors. This would also entail further NPV gains for Greece, and strengthen the sustainability of the Greek public debt in the long-run.

να υπάρχουν ερωτηματικά για τη βιωσιμότητα του χρέους της χώρας. Κάτι που είναι σύμφωνο με την πάγια ρητορική της Κυβέρνησης ΣΥΡΙZΑ-ΑΝΕΛ. Και που είναι βέβαιο ότι δεν αφήσει ανεπηρέαστα τα κεφαλαιακά διαθέσιμα στα οποία είναι δυνατό να βάλει χέρι η Ελληνική Κυβέρνηση.

Πάντως σύμφωνα με τα σενάρια του ΔΝΤ αρκούν πρωτογενή πλεονάσματα (έσοδα - έξοδα) της τάξης του 3% του ΑΕΠ για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους. Τα οποία θα οδηγούν σε πραγματικά πλεονάσματα της τάξης του 0.5% αν ληφθούν υπόψη οι πληρωμές των τόκων. Αποστολή δύσκολη. Ειδικά για μία οικονομία που είχε συνηθίσει επί 30 έτη να τρέχει με πρωτογενή ελλείμματα της τάξης του 5% του ΑΕΠ (βλέπε 6 και πίνακα)

Ισοζύγιο Ελληνικού Προϋπολογισμού (από wikipedia 4η Ιουλίου 2015).
Έχει η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στόχο το κεφαλαιακό δυναμικό της χώρας; Αμφιβάλλω σφόδρα ότι κάτι τέτοιο είναι κοινός τόπος, πόσο δε μάλλον απόφαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Κυβερνητικού σχηματισμού. Αλλά πολλές φορές δεν χρειάζεται να είναι μέρος ενός σχεδίου το σύνολο μίας ομάδας. Η ιστορική αναδρομή στα τεκταινόμενα της χώρας μας έχει δείξει ότι αρκεί μία μικρή και καλά οργανωμένη ομάδα (βλέπε Χούντα του 1967) για να πετύχει τον σκοπό της.

Υπάρχει μία τέτοια ομάδα στον Κυβερνητικό Σχηματισμό. Πολύ φοβάμαι πως ναι. Πλείστα τα παραδείγματα άλλωστε. Οι πρώτες αναφορές σε πάγωμα/δέσμευση/κούρεμα/φορολόγηση των εισοδημάτων έχουν εκστομιστεί από τα χείλη στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ από το 2012. (βλέπε 3)

Εξετάζουμε εδώ λοιπόν την περίπτωση όπου τελικά επιβάλλεται μία έκτακτη φορολόγηση των καταθέσεων (ή ένα κούρεμα). Σενάριο που δυστυχώς ακούγεται ιδιαίτερα έντονα τις τελευταίες ημέρες. Και που θα μπορούσε να επιτευχθεί και έμμεσα με το πάγωμα για 3 ως 5 έτη των καταθέσεων στις τράπεζες με μηδενικό τόκο και τον υποχρεωτικό δανεισμό τους στο Δημόσιο. Αν και κάτι τέτοιο είναι εντελώς διαφορετικό από αυτό που συζητάμε. Και ίσως ένα ακόμα πιο καταστροφικό για την Ελληνική Οικονομία σενάριο.

Τι σημαίνει ένα hair-cut κατά 30% (ή έκτακτος φόρος 30%) των καταθέσεων; Πρακτικά τα 120 δις € θα μειωθούν κατά 36 δις €. Το σύνολο των καταθέσεων την άλλη μέρα θα ανέρχεται στα 84 δις €. Μειώνοντας αντίστοιχα και το όριο του ELA. Κάτι που θα σήμαινε την ανάγκη για αναδιάρθρωση του χρέους της χώρας αλλά θα της προσέφερε τα κεφάλαια για να αποπληρώσει τις υποχρεώσεις της ως και το τέλος του 2016. Αλλά με κόστος. Τη μείωση του κεφαλαιακού δυναμικού της χώρας.

Η μείωση του κεφαλαιακού δυναμικού θα σημάνει αυτόματα και αντίστοιχη μείωση της ικανότητας της Ελληνικής Οικονομίας να προχωρήσει σε επενδύσεις.

Ας εξετάσουμε έναν κλάδο που τα τελευταία χρόνια έχει πληγεί όσο κανείς άλλος. Τον κατασκευαστικό κλάδο. Όποιος ασχολείται με τον τομέα του δανεισμού στη χώρα γνωρίζει ότι πχ. στα όποια στεγαστικά δάνεια που δίνονται οι Τράπεζες δεσμεύουν ισόποσα ποσά. Αυτή είναι η μόνη πολιτική που εξασφαλίζει τις Τράπεζες. Το ρίσκο της τράπεζας χωρίς άλλες εμπράγματες εγγυήσεις είναι μη μετρήσιμο. Γιατί πχ η προστασία του δανειζόμενου για δάνειο πρώτης κατοικίας είναι μία πρόσκληση σε αυτόν να γίνει strategic defaulter ("τζαμπατζής"). Κάτι που και για την κυβέρνηση, ελπίζω, αλλά και για τους θεσμούς αποτελεί πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί (βλέπε 4)

Στην περίπτωση αυτή η ήδη βαριά ταφόπλακα στον κατασκευαστικό τομέα θα αποκτήσει ακόμα μεγαλύτερο βάρος. Απλά θα λείπουν τα κεφάλαια για την εμπράγματη εξασφάλιση. Οπότε δεν θα συναφθούν δάνεια.

Επιπλέον η περικοπή των καταθέσεων θα οδηγήσει σε νέα οξεία ύφεση. Λόγω μείωσης της κατανάλωσης. Ειδικά σε προϊόντα μη πρώτης ανάγκης. Αγορές για μία σειρά από βασικά προϊόντα θα αναβληθούν καθώς μέσα σε μία στιγμή αυτά θα φαντάζουν πολύ ακριβότερα στον τελικό αγοραστή.

Η ύφεση θα προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερη μείωση των εσόδων του δημοσίου. Σε συνδυασμό με την πτώση του Τουρισμού που συντελείτε από το Απρίλιο/Μάιο και μετά θα επιδεινώσει ακόμα περισσότερο τα δημόσια οικονομικά της χώρας. Σε πόσο βαθμό μου είναι άγνωστο. Αλλά η μείωση των εσόδων θα μειώσει και την αξία του "μαξιλαριού" από το hair-cut των καταθέσεων. Και σε μία αγορά με περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων ίσως οδηγήσει σε νέο κούρεμα τους στη συνέχεια.

Όλα αυτά προκαλούν μία κατακόρυφη μείωση των αξιών. Πρακτικά επαναλαμβάνονται οι συνθήκες της μεγάλης ύφεσης του 1929. Και μέσα στο € οι τιμές κινητών και ακινήτων που βρίσκονται στα χέρια των ιδιωτών θα χάσουν σημαντικό μέρος της αξίας τους. Ομοίως η αξία των προϊόντων θα υποτιμηθεί τόσο, άλλωστε το € θα αποκτήσει τρομακτική αξία, που οι έμποροι στην προσπάθεια τους να αποκτήσουν όλο και μεγαλύτερο μέρος του κυκλοφορούντος νομίσματος στη χώρα θα προχωρήσουν και σε πωλήσεις πολύ κάτω του κόστους τους. Πωλήσεις που θα γίνουν άπαξ. Γιατί στη συνέχεια θα συνοδευτούν με κλείσιμο της δραστηριότητας. Και μετατροπή των πολιτών σε οικονομικά ζόμπι (όπως στην περίπτωση της οικονομικής κρίσης της Ολλανδίας) τα οποία θα ζουν μόνον από τις αποταμιεύσεις τους και τα χρήματα που έχουν στα χέρια τους αγοράζοντας τα απολύτως αναγκαία εισαγόμενα πια προϊόντα.

Πεδίο δόξης λαμπρό για τους κύκλους που έχουν στο Εξωτερικό χρήματα και τα οποία θα αποκτήσουν τη δυνατότητα αγοράς όλο και περισσότερο υλικών αντικειμένων.

Ποιοι ήταν οι σκοποί της κυβέρνησης του Ιανουαρίου του 2015; Άγνωστο. Ακόμα και σήμερα παρατηρείται μία τόσο χαοτική συμπεριφορά στις δηλώσεις των στελεχών που είναι αδύνατο να εξηγηθεί βάση κάποιου οργανωμένου σχεδίου. Σε μεγάλη κλίμακα. Αλλά δεν αποκλείει ότι το σχέδιο μίας οργανωμένης ομάδας μπορεί να τρέξει τις συνθήκες ώστε να προκαλέσει αυτή την κατάσταση.

Το θέμα είναι πως θα καμφθούν οι αντιδράσεις του κόσμου. Το κούρεμα των μικρό-ομολογιούχων αφορούσε 3,000 άτομα μεγάλης σχετικά ηλικίας. Ήταν διαχειρίσιμο. Το κούρεμα των καταθέσεων αφορά εκατομμύρια. Κάτι μη διαχειρίσιμο. Γιατί σε αυτά τα εκατομμύρια υπάρχουν τρελοί.

Σαν να μην έφταναν όλα αυτά έχουμε και δηλώσεις για τις ένοπλες δυνάμεις. Οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού και του Υπουργού άμυνας θα έπρεπε να μας είχε όλους σηκώσει την τρίχα καθώς ο στρατός ανακηρύχθηκε βασικός πυλώνας της διασφάλισης όχι μόνον από Εξωτερικούς Εχθρούς όπως είναι η αποστολή του αλλά και της διασφάλισης της εσωτερικής ηρεμίας (βλέπε το βίντεο 5). Αλλά κάτι που όλοι γνωρίζουν είναι ότι η εσωτερική ηρεμία εξασφαλίζεται πρακτικά με τη συμμετοχή της χώρας μας σε έναν ενιαίο οικονομικό χώρο που κοιτά στα μάτια την μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου (ΗΠΑ). Ο Στρατός που η αποστολή του είναι σοβαρή και η παρουσία αποτρεπτική, τουλάχιστον στα πλαίσια ενός τυπικού πολέμου, δεν χρειάζεται να κάνει κάτι για την εξασφάλιση της εσωτερικής ηρεμίας. Πέραν ίσως του γεγονότος ότι θα πρέπει ενεργά να προστατεύσει τη χώρα από τις νέες απειλές στη κοινωνική συνοχή με το να αποτρέψει, που είναι αποστολή του να το κάνει, την αθρόα αποβίβαση λαθρομεταναστών στα νησιά. Όπως και τη διέλευση τους από τα χερσαία μας σύνορα. Το ερώτημα βέβαια είναι γιατί στην πλέον δύσκολη φάση της μεταπολίτευσης η Κυβέρνηση επιλέγει να παίξει το χαρτί των ενόπλων δυνάμεων; Γιατί όπως δηλώνει και το ΚΚΕ μέσω του 902 παίζεται επικίνδυνο παιγνίδι; (βλέπε 7)

Βιβλιογραφία

(1) http://www.imf.org/external/pubs/ft/scr/2015/cr15165.pdf

(2) http://online.wsj.com/public/resources/documents/eurogroupdebtanalysis.pdf

(3) http://www.skai.gr/news/politics/article/202844/m-glezos-upohreotika-daneia-sto-kratos-apo-tous-polites/

(4) http://www.naftemporiki.gr/documents/971685/komision-oi-protaseis-ton-thesmon

(5) http://www.iefimerida.gr/news/215104/apisteyti-dilosi-kammenoy-o-stratos-diasfalizei-ti-statherotita-sto-esoteriko-tis-horas

(6) https://en.wikipedia.org/wiki/Greek_government-debt_crisis

(7) http://www.902.gr/eidisi/politiki/70873/epikindyni-dilosi-kammenoy-oti-oi-enoples-dynameis-diasfalizoyn-ti

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Μαρξισμός, Θεοκρατία και Δημοκρατία. Έννοιες αντίθετες.

"Ακραία" Καιρικά Φαινόμενα. Το γεγονός της 24/10/2014

Αιμορραγικός Πυρετός - Ιός του Ebola